همه چیز درباره کنفرانس بین المللی برتون وودز
کنفرانس بین المللی برتون وودز
کنفرانس برتون وودز
کنفرانس “برتون وودز” همایشی بود که در شهر برتون وودز Bretton Woods واقع در ایالت نیوهمپشر New Hampshire واقع در شمال شرقی کشور ایالات متحده در سال ۱۹۴۴ برگزار شد. این رویداد به منظور ساماندهی به اوضاع مالی و پولی بعد از جنگ جهانی دوم با حضور متفقین شکل گرفت.و سیستم اقتصادی جهان بر اساس اندیشههای هری دکستر وایت و جان مینارد کینز شکل گرفت
کنفرانس برتون وودز در هتل ماونت واشینگتن برگزار شد و به مدت سه هفته از ۱ تا ۲۲ ژوییه به طول انجامید. در انتها، موافقتنامههایی توسط ۴۴ کشور حاضر امضا شد. کنفرانس برتون وودز بسیاری از ابزارهای تجارت بینالملل نوین را بنا نهاد، از جمله صندوق بینالمللی پول (IMF) ، توافقنامه عمومی تعرفه و تجارت (GATT) که بعدا به سازمان تجارت جهانی (WTO) تبدیل شد و بانک بینالمللی بازسازی و توسعه (IBRD). تاسیس این نهادهای بینالمللی در سالهای بعد منجر به شکلگیری بانک جهانی شد.
دستاوردهای اصلی کنفرانس برتون وودز برقراری ارزش ثابت
یکی از دستاوردهای اصلی کنفرانس برتون وودز برقراری ارزش ثابت برای طلا و بهکارگیری مقررات سفت و سخت در مورد پول کشورها بود. به دنبال رکود بزرگ اقتصادی دهه ۱۹۳۰ (معروف به رکود بزرگ The Great Depression) و جنگ و جهانی دوم، ملتها به این باور مشترک رسیده بودند که کاهش بی حد و حصر ارزش پول ملی به منظور افزایش قدرت رقابتی در امر صادرات و بازارهای جهانی میتواند منجر به وضعیت خطرناک فراگیری در اقتصاد بینالملل شود.
با اعمال محدودیت بر ارزش پول، کنفرانس برتون وودز تضمین میکرد که کشورها نتوانند ارزش پول ملی خود را بی حساب و کتاب کاهش دهند. این نظام تا دهه ۱۹۷۰ پا بر جا ماند تا اینکه ایالات متحده بر اثر مواجهه با معضل عرضه بیش از اندازه دلار از ادامه این نظام پولی سر باز زد.
ایانی بر اقتصاد ناسیونالیستی
اساسا از کنفرانس برتون وودز به عنوان پایانی بر اقتصاد ناسیونالیستی یاد میشود. رکود بزرگ بر همگان روشن ساخت که اقتصاد جهانی به طرز پیچیدهای در هم تنیده است و آنچه یک کشور را تحت تاثیر قرار دهد میتواند به سرعت کل جهان را متاثر سازد.
در نتیجه، کشورهای حاضر در کنفرانس برتون وودز به منظور دفع هر گونه خطر احتمالی فاجعه اقتصادی جهانی، بر اعمال مقررات سختگیرانه توافق حاصل کردند. همچنین بر سر افزایش مسوولیتپذیری در اقتصاد جهانی و کاهش موانع تجاری و تسهیل جریان آزاد سرمایه بین کشورها موافقتنامههایی امضا شد. در این کنفرانس بر مسئله مسوولیتپذیری مالی و پولی کشورها تاکید فراوان شد تا جایی که فرانکلین روزولت، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، این گردهمایی را با این عبارت آغاز کرد که: “سلامت اقتصادی هر کشوری برای تمامی کشورهای همسایه، دور یا نزدیک، اهمیت ویژهای دارد.”
دو نهاد مهم در کنفرانس برتون وودز
دو نهاد مهم در کنفرانس برتون وودز پیشنهاد شدند ولی در نهایت تاسیس آن دو مورد توافق قرار نگرفت. یکی سازمان تجارت بینالملل (ITO) به منظور استقرار قوانینی برای میانجیگری در فرآیند تجارت بینالملل بود. هر چند ITO در کنفرانس برتون وودز تشکیل نشد اما در سال ۱۹۹۵ در اجلاس GATT در اوروگوئه توافق نهایی بر سر تاسیس یک نهاد بینالمللی در امور بازرگانی حاصل شد و به این ترتیب WTO متولد شد. سازمان دیگر اتحادیه تهاتر بیالمللی (ICU) بودکه عملکرد آن شبیه به یک بانک بینالمللی با مقررات سفت و سخت تعریف شده بود.
تاسیس اتحادیه ICU توسط اقتصاددان برجسته انگلیسی یعنی جان مینارد کینز پیشنهاد شده بود که از طرف امریکاییها با مخالفت شدیدی روبرو شد و درنهایت با صندوق بینالمللی پول (IMF) جایگزین شد که قدرت زیادی را به ایالات متحده و اعتبار بالقوه فراوانی را به کشورهای توسعهیافته هدیه میکرد. صندوق بینالمللی پول به دلار امریکا برتری خاصی میداد تا این کشور احیانا به خاطر بدهیهای بینالمللی به بنبست اقتصادی کشیده نشود.
ایالات متحده که بعد از جنگ جهانی دوم با اجرای طرح مارشال (طرح کمکرسانی جهت بازسازی اروپای ویرانشده در جنگ) نسبت به اروپاییها دست بالا را داشت، قاعدتا از بهرهبرداری از کنفرانس برتون وودز به منظور تبدیل شدن به یک ابرقدرت جهانی دریغ نمیکرد.
رهنمودهای کنفرانس برتون وودز شامل :
- التزام به تجارت بر اساس اندیشههای لیبرالیسم از طریق مذاکره در مورد مواردی که قبلاً توافق نشدهاست
- توافق در مسائل جاری برای گسترش تجارت آزاد
- موافقت برای ثابت نگه داشتن مبادلات مالی و ارزش پول بود.
اهداف اصلی کنفرانس بین المللی برتون وودز :
- هدف اول قاعده مند کردن و وحدت رویه اقدامات بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول و بعدها گات بود.
- هدف دوم کنفرانس پیگیری ثبات کینزی و سیاستهای رفاه اجتماعی است.
در سیستم برتون وودز محدودیتهایی وجود داشت که بعد از جنگ جهانی نمودار شد. با رشد اقتصادی کشورهای اروپایی و ژاپن و سایر مناطق و رکود اقتصادی آمریکا در دهه ۱۹۷۰ باعث شد آمریکا حمایت خود را از سیسنم برتون وودز را بردارد و برابری قیمت دلار و طلا از بین رفت و دلار مبنی قرار گرفت. گات کمکم تبدیل به سازمان تجارت جهانی شد که رویکرد جدیدی را در اقتصاد جهانی داشت.